ថ្ងៃទី២២មីនា គឺជាទិវាទឹកពិភពលោក​។ ទឹកគឺជាប្រភពមិនអាចខ្វះបាន សម្រាប់​ជីវិត​មនុស្ស សត្វ និង​​រុក្ខជាតិនៅ​លើភពផែនដីយើង​។ តែធនធានទឹក កំពុងតែជួបនូវ​ភាពហិនហោច។ អង្គការសហប្រជាជាតិ ទើបតែបានចេញរបាយការណ៍មួយ​ ទាញសញ្ញាអាសន្ន​​ ស្តីអំពីបញ្ហាខ្វះ​ទឹកប្រើប្រាស់ ដែលកំពុងតែ​ចោទខ្លាំងឡើងៗ នៅទូទាំងពិភពលោកយើង។ ១០%នៃមនុស្សលើផែនដី រងសំពាធខ្លាំងណាស់ ដោយសារបញ្ហាគ្មានទឹកស្អាត​ប្រើប្រាស់។ គឺនៅ​ក្នុង​បរិបទនេះហើយ អង្គការសហប្រជាជាតិបានបើក​សន្និសីទអន្តរជាតិមួយ ស្តីពីទឹក ចាប់ពីថ្ងៃទី២២មីនា នៅឯទីស្នាក់ការទីក្រុងញូយ៉ក​។ យោងតាមរបាយការណ៍អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីធនធានទឹក ដែលចេញផ្សាយ​នៅព្រឹកថ្ងៃទី​២២មីនានេះ​ គឺយ៉ាងហោចណាស់ មនុស្ស​ចំនួន​ ២៣០០លាននាក់ នៅទូទាំងពិភពលោកយើង ដែលកំពុង​រស់នៅតាមប្រទេសដែលមាន​សំពាធដ៏លំបាក ដោយសារតែបញ្ហាគ្មាន​ទឹកប្រើប្រាស់។ ហើយចំនួន​២ពាន់លាននាក់​  គឺគ្មាន​ទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ និង​បរិភោគប្រចាំថ្ងៃទេ។​ ហើយយោងតាមរបាយការណ៍ចុងក្រោយរបស់អ្នកជំនាញ​អាកាសធាតុ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលចេញផ្សាយ​កាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី​២០​មីនា គឺយ៉ាងហោចណាស់ មនុស្សចំនួន​​ពាក់កណ្តាល ​ដែលរស់នៅ​លើផែនដី​ បានរងនូវបញ្ហា​ខ្វះទឹកប្រើប្រាស់ធ្ងន់ធ្ងរ ក្នុងរយៈពេលណាមួយ​ជារៀងរាល់ឆ្នាំ​។ កាន់តែ​ក្រីក្រ កាន់តែប្រឈមខ្លាំងដោយ​បញ្ហា​ខ្វះទឹក​ស្អាត លោក Richard Connor អ្នកជំនាញនិងជាសមាជិក​ម្នាក់សរសេររបាយការណ៍ បាន​លើកឡើងថា បញ្ហាខ្វះទឹកប្រើប្រាស់នេះ វាបានរំលេចឲ្យ​ឃើញផងដែរ នូវគម្លាតគ្នា រវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រ មិនថាស្រុកណាឬស្រុកណាទេ។ អ្នកដែលមានជីវភាពធូរធា​ អ្នកនោះអាចមានទឹកប្រើ​ប្រាស់។ ផ្ទុយទៅវិញ បើ​មនុស្សនោះ​​កាន់តែក្រីក្រ គឺអ្នកនោះ កាន់តែប្រឈមបញ្ហាខ្វះទឹកប្រើប្រាស់ កុំថាឡើយដល់ទៅទឹកស្អាតសម្រាប់បរិភោគ។ បញ្ហាមិនមែនស្ថិតនៅតែលើការខ្វះទឹក​មួយមុខទេ បញ្ហាដ៏ធំមួយទៀត គឺបញ្ហាប្រភពទឹកត្រូវបំពុល ធ្វើឲ្យ​កម្រិតចំនួន​ទឹកស្អាត កាន់តែ​រួញខើចសម្រាប់មនុស្ស​។ ការខ្វះ​ប្រព័ន្ធចម្រុះ បន្សុតទឹកស្អាត គ្មានបណ្តាញលូ ប្រព័ន្ធប្រឡាយទឹកត្រឹមត្រូវ គឺជាកត្តាមួយ​បំពុលទៅដល់​ប្រភពទឹក។ លើផែនដីយើងនេះ មនុស្សយ៉ាងហោច ២ពាន់​លាននាក់ បរិភោគទឹកដែលមិនស្អាតបរិសុទ្ធ ទឹកដែល​ប្រឡាក់លាយឡំជាមួយលាមក មេរោគ បាក់តេរីផ្សេងៗ​ ដែលធ្វើ​ឲ្យពួកគេប្រឈមនឹងជម្ងឺដង្កាត់ច្រើនយ៉ាងណាស់ ដូចជាជំងឺអាសន្នរោគ ជំងឺគ្រុនសន្ធំ ទីហ្វូអ៊ីដ ជំងឺ​ប៉ូលីយ៉ូ ដែលធ្វើឲ្យខូចខួរឆ្អឹងខ្នង ដែលយើងហៅជាទូទៅថា ជំងឺស្វិត​ដៃជើងជាដើម​។ ជំងឺទាំងអស់នេះ គឺសុទ្ធតែឆ្លងតាមរយៈការបរិភោគទឹកក្រខ្វក់។     ក្រៅពីនេះ ប្រភពទឹក អាចត្រូវបំពុលដោយសារធាតុ​ពុលផ្សេងៗទៀត ដែលមានដូចជា សារធាតុគីមី ផលិត​ផល​ឱសថ ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត​ កំទេចប្លាស្ទិក និងល្អងលោហៈធាតុ ជាច្រើនមុខទៀត។ ទាំងអស់នេះ គឺវាចូលរួមធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​មានបញ្ហាសុខភាព​ ហើយដែលអ្នកក្រ កាន់តែប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ ព្រោះអ្នកក្រគ្មានលទ្ធភាពទទួលបានទឹកស្អាតបរិភោគ​។ លោក Richard Connor បាន​ទាញសញ្ញាអាសន្នថា បើនៅតែបែបនេះ ចំនួន​មនុស្ស​ដែល​មិនអាចទទួល​បាននូវ​សេវា​រំដោះទឹកក្រខ្វក់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ពិតជាកើនចំនួន ពី៤០ ទៅ៥០%នៃចំនួនមនុស្ស​លើផែនដី ហើយ​២០ទៅ ២៥% នឹងគ្មានទឹកស្អាតបរិភោគទេ ទៅថ្ងៃមុខ។​ “មនុស្ស​ដើរលើផ្លូវ​ ដែលគ្រោះថា្នក់ដល់អាយុជី​វិតខ្លួនឯង​” មនុស្ស​យើងត្រូវការទឹកសម្រាប់រស់ តែផ្ទុយទៅវិញ គឺមនុស្សយើងដែលជាអ្នក​បំផ្លាញប្រភពជីវិតខ្លួនឯង។ ការបំផ្លាញមានច្រើនរូបភាព ដែលភាគច្រើនគឺវាឆ្លុះបញ្ចាំងពី​ ភាពអត្មានិយមគិតតែប្រយោជន៍​ខ្លួន ដោយ​ភ្លេចគិតថា ទឹកជាសម្បត្តិរួមរបស់​មនុស្ស​គ្រប់គ្នា។ ក្នុងរវាង​៤០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តម្រូវការទឹក​នៅទូទាំងពិភពលោក បាន​កើនឡើង១%ជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ តំបន់អាស៊ីខាងកើត និងតំបន់អាមេរិកខាងត្បូង ដែល​កន្លងមក​មិនដែលជួបបញ្ហាខ្វះទឹក ពេលនេះក៏ចាប់ផ្តើម​ជួបបញ្ហានេះបណ្តើៗដែរ​។ លោកអគ្គលេខាធិការនៃអង្គកាសហប្រជាជាតិ បានថ្លែងថា មនុស្សលោកយើងបច្ចុប្បន្ននេះ ​កំពុងតែដើរឆ្ពោះទៅកាន់ផ្លូវដ៏គ្រោះថ្នាក់ សម្រាប់អាយុជីវិតខ្លួនឯង។ ចំនួន​មនុស្សកាន់តែច្រើនលើផែនដី តែចំនួនធនធានទឹកវិញ កាន់តែចុះថយ។ ការប្រើប្រាស់ទឹកលើសចំណុះ លើសតម្រូវការ ដោយការខ្ជះខ្ជាយរបស់​មនុស្សម្នាក់ៗ ដោយគ្មានការទទួលខុសត្រូវ។ ការអភិវឌ្ឍន៍ ឬក៏សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចផ្សេងៗ ដែល​ត្រូវការប្រើទឹកច្រើនហួសប្រមាណ ក៏ជាកត្តាចូលរួមធ្វើ​ឲ្យទឹកកាន់តែខ្វះ សម្រាប់ទ្រទ្រង់ជីវិតមនុស្ស។ បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ បានធ្វើឲ្យ​បាត់បង់តុល្យភាពនៃធនធានទឹក។ ទីកន្លែងខ្លះទឹកជំនន់ជន់ជោរ លិចលង់មួយរំពេច និងជាញឹកញាប់ ខណៈតំបន់ផ្សេងទៀត ស្ងួតប្រេះក្រហែងរកតែភ្លៀងមួយដំណក់គ្មាន​។ គ្រោះរាំងស្ងួត គ្មានទឹកប្រើប្រាស់ វាមកបន្ថែមការលំបាកលំបិន ដល់ជីវិតមនុស្ស​រាប់​សិបលាននាក់ ដែល​មានជីវភាពក្រីក្រ ហើយធ្វើឲ្យ​ពួកគេ​ប្រឈមជារៀងរាល់ថ្ងៃ នូវគ្រោះទុរភិក្ខ​ គ្មានចំណីអាហារបរិភោគ។ ដល់ពេលហើយ ដែលមនុស្សយើងម្នាក់ៗ ត្រូវគិតថា ទឹកមួយដំណក់ដែលយើងបង្ហូរចាក់ចោលគ្មានស្តាយស្រណោះនោះ គឺវាមានតម្លៃសំខាន់ខ្លាំងកម្រិតណា សម្រាប់មនុស្សខ្លះ ដែលគ្នា​រកតែទឹកបរិភោគគ្មាន។ ដូច្នេះ ការសន្សំសំចៃ វាគឺជាអ្វីដែលមនុស្សយើងម្នាក់ៗ អាចចូលរួម​បាន​។​ ឆ្នាំ២០៣០ មនុស្សពេញមួយពិភពលោកអាចមានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់? ក្នុងរយៈពេល២ថ្ងៃនេះ មនុស្សចំនួន ៦៥០០នាក់ នឹងចូលរួម​នៅក្នុងសន្និសីទនៅទីក្រុងញូយ៉ក ដែលក្នុងនោះ គឺមាន​រដ្ឋមន្ត្រី និង​ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រទេសជាង១០០​ចូលរួមដែរ។ គេសង្ឃឹមថា នៅក្នុងឱកាសន្និសីទនេះ គឺនឹង​មានការឆ្វេងយល់ ការ​សន្យា ដើម្បីរៀបចំយន្តការ និង​ផែនការសកម្មភាពជាក់​ស្តែង​ ឈានទៅ​ការពារធនធានទឹក ឈានទៅ​រៀបចំឲ្យ​ប្រជាជនដែលប្រឈម អាចទទួលបាន​នូវសេវាទឹកស្អាតប្រើប្រាស់។ បញ្ហាទឹកវាសំខាន់ណាស់ តែសន្និសីទអន្តរជាតិទ្រង់ទ្រាយធំស្តីពីទឹក គឺមិនដែលរៀបចំធ្វើទេ ប្រមាណ​៤៦ឆ្នាំមកនេះ។ មានន័យថា ពិភពលោក​ទើបតែភ្ញាក់ខ្លួនទេ! អង្គការសហប្រជាជាតិ បានដាក់ចុះនូវកម្មវត្ថុ កាលពីឆ្នាំ២០១៥ ថានៅរវាងឆ្នាំ​២០៣០ នឹង​ធានាឲ្យ​ប្រជាជន​ក្នុងពិភពលោកមានទឹកស្អាតប្រើប្រាស់។ កម្មវត្ថុដែលស្ថិតនៅឆ្ងាយ​ខ្លាំងណាស់ សម្រាប់​ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ​។ យោងតាមលោក Gilbert Houngbo ប្រធានផ្នែកទឹក នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បាន​លើកឡើងថា ដើម្បីសម្រេចកម្មវត្ថុនេះបាន គឺទាល់តែពិភពលោកយើង បង្កើនថវិកាវិនិយោគ ឲ្យ​បាន​១គុណជា​៣ឯណោះ នៅក្នុងវិស័យ​ទឹកស្អាត។​ អ្វីដែលគេរំពឹងរងចាំជាលទ្ធផលនៃសន្និសីទនេះ គឺការសន្យាជាក់ច្បាស់របស់ប្រទេសនីមួយៗ លើចំនុចមួយចំនួន ដូចជា ការអភិវឌ្ឍន៍រៀបចំបណ្តាញ​បង្ហូរទឹកក្រខ្វក់ឲ្យ​បានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីការពារប្រភពទឹកស្អាត ការរៀបចំផែនការ​ទប់ទល់ជាមួយ​ទឹកជំនន់ និង​ គ្រោះរាំងស្ងួត ព្រមទាំង​ផែនការអភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយចីរភាព ដែល​ការពារធនធានទឹក ប្រព័ន្ធជីវចម្រុះជាដើម។ កញ្ចប់ថវិកាស្រាវជ្រាវទៅលើទឹក ក៏ជាចំណុចសំខាន់ដែលគេរំពឹងរងចាំដែរ។​ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលធំៗមួយចំនួន ដូចជា WWF ជាដើម ក៏សង្ឃឹមថានឹងយកឱកាសសន្និសីទនេះ ដើម្បី​ដាក់សំពាធ ទាញសញ្ញាអាសន្នប្រាប់ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេសនីមួយៗ ឲ្យចាប់ផ្តើមគិតគូរអភិរក្ស ការពារឲ្យបានជាក់ស្តែងនូវប្រភពទឹកសាប។ ការវិនិយោគ ដើម្បី​ការពារប្រភពទឹកសាប ពីនេះដល់ឆ្នាំ​២០៣០ គឺត្រូវការមិនច្រើនប៉ុន្មានទេ ត្រឹមតែជាង​១% នៃចំណូលដុលពិភពលោក​ប៉ុណ្ណោះ។ តែផ្ទុយទៅវិញ មនុស្សជាតិនឹង​ទទួល​បាន​ផល​ដ៏វិសេសវិសាលណាស់ តាមរយៈការវិនិយោគប្រភេទនេះ ព្រោះវា​នឹងជំរុញការរីកចម្រើន បង្កើនផលិតផលកសិកម្ម ហើយធ្វើឲ្យ​កត្តាជីវភាពការ​រស់នៅរបស់​ប្រជាជនក្រីក្រ កាន់តែល្អប្រសើរឡើង។ ផែនការនយោបាយ​គ្រប់គ្រងធនធានទឹក ដោយការសហការគ្នា ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ រវាងប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយ វាក៏ជាប្រភពនៃការដោះស្រាយ​វិវាទ ភាពតានតឹងដែរ។​ ប្រទេសជាច្រើន អាស្រ័យផលពីដងទន្លេ ឬប្រភពធនធានទឹកសាបរួមគ្នា។ ដូច្នេះវាគឺជារឿងចាំបាច់ ដែល​ត្រូវតែសហការគ្នា​ បោះបង់​ចោល​គំនិតអាត្មានិយម ដែលអាចឈានទៅបង្កជម្លោះវិវាទ៕

បន្ទាប់​ពីមាន​ជំនួប​ក្រៅផ្លូវការមួយ​ទល់​នឹង​មួយ​​រយៈ​ពេល​ជាង​បួនម៉ោង កាលពីម្សិលមិញ នៅ​ថ្ងៃអង្គារ​នេះ ប្រធានាធិបតី​ចិន លោក ស៊ី ជីនពីង និង​សមភាគី​លោក​ វ្លាដេមៀ ពូទីន ត្រូវ​បន្ត​ជួប​ពិភាក្សា​គ្នា​ទៀត​ជា​លើក​ទីពីរ ក្នុង​ទម្រង់​​ផ្លូវការ នៅទីក្រុង​មូស្គូ។ ទន្ទឹម​គ្នា​នោះ​ នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន លោក ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា ត្រូវ​អញ្ជើញ​ទៅ​ដល់​នៅទីក្រុង​កៀវជា​លើក​ទីមួយ​​ ដើម្បី​ជួប​​លោក​ហ្សេឡេស្គី ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយក្រែន។ នៅថ្ងៃ​ទីពីរនេះ ក្នុង​ជំនួប​ដែល​មាន​ទម្រង់​ផ្លូវការ​ជាងជំនួប​​ម្សិលមិញ ប្រធានាធិបតី​ទាំងពីរ ត្រូវ​ផ្តោត​កិច្ចពិភាក្សា លើ​សំណុំ​រឿង​សង្គ្រាម​នៅអ៊ុយក្រែន​ ជា​ថ្មី​ ដោយ​ចៀស​មិន​រួចឡើយ។ ប៉ុន្តែ​ នៅ​មាន​ប្រធាន​បទ​សំខាន់ផ្សេង​​​ទៀត ដែល​កំពុង​រង់​ចាំ​ប្រមុខ​រដ្ឋ​ទាំងពីរ គឺការ​ពង្រឹង​ពង្រីក​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ចិន-រុស្ស៊ី ជា​ទូទៅផង និង​រឹត​ចំណង​​វិស័យ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាពិសេសទៀត។ មាន​កិច្ចព្រមព្រៀង​ជា​ច្រើន​នឹង​ត្រូវ​ចុះហត្ថលេខា​ ក្នុង​​ជំនួប​របស់​ប្រធានាធិបតី​ទាំងពីរ មាន​ជា​អាទិ៍​ សេចក្តីថ្លែងការណ៍​រួម​​ស្តី​ពីការ​ពង្រីក​ទំនាក់ទំនង​សេដ្ឋកិច្ច​​ទ្វេភាគី​ពីពេល​នេះ​ដល់​ឆ្នាំ​២០៣០។ ចិន-​រុស្ស៊ី ទំនាក់ទំនង​យុទ្ធសាស្ត្រ លោក​ប្រធានាធិបតី​ចិន ស៊ីជីនពីង បាន​ពន្យល់​ថា ទស្សនកិច្ចរបស់​លោក​ជា​ចម្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រោះ​រុស្ស៊ី​និង​ចិន​ជា​មហាអំណាច​ជាប់​របង​គ្នា និង​ជា​ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ​លើ​គ្រប់​កំរិត។ ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក​ស៊ីជីនពីង​នៅមូស្គូ ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ចំពេល​ដែល​​រុស្ស៊ី កំពុង​ចង់​តម្រែតម្រង់​ទិស​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ខ្លួន​ ទៅ​រក​ប៉េកាំង ដើម្បី​ប្រឈម​​នឹង​ទណ្ឌកម្ម​ដ៏​ធ្ងន់ធ្ងរ​របស់​បស្ចិមលោក​ប្រឆាំង​នឹង​រុស្ស៊ី​ដែពីបទ​​ធ្វើ​សង្គ្រាម​ចូល​ឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែន។ ជា​និម្មិតរូប​នៃ​ការច្របាច់​​សេដ្ឋកិច្ច ចិន​រុស្ស៊ី​ឱ្យ​កាន់​តែ​ស៊ីចង្វាក់​គ្នា ក្រុមហ៊ុន​ហ្កាសរុស្ស៊ី Gazprom  បាន​ប្រកាស​នៅថ្ងៃអង្គារ​នេះ​តែ​ម្តង បញ្ជូន​ឧស្ម័ន​ក្នុង​បរិមាណ​ដ៏​ច្រើន​បំផុត​ បំបែក​ឯតទគ្គកម្ម​ ទៅ​ឱ្យ​ចិន តាម​ប្រព័ន្ធ​បំពង់​បង្ហូរ​ឧស្ម័ន​ឆ្លង​ព្រំដែន​ Force de Sibérie។ ជាង​នេះទៅទៀត លោក​ប្រធានាធិបតី​ចិន ទំនង​ជា​នឹងអញ្ជើញ​ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី ឱ្យ​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅប៉េកាំង ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​តែម្តង។ នេះ​ស​ឱ្យ​ឃើញ​ថា ចិន​មិន​ខ្វល់​នឹង​ដីកា​តាម​ចាប់​ខ្លួន​របស់​តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​អន្តរជាតិ ដាក់​ប្រឆាំង​នឹង​លោក​ពូទីនទេ។ ម្សិលមិញ ក្នុង​ការ​ជួប​ពិភាក្សា​គ្នា​ក្រៅផ្លូវ​ការ​រយៈ​ពេល​ជាង​បួន​ម៉ោង ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ទាំងពីរ ល្អូនល្អើន​នឹង​គ្នា​ណាស់។ ចិន​​ស្នើ​ខ្លួន​ធ្វើ​ជាអាជ្ញាកណ្តាល នាំ​ភាគី​ជម្លោះ​ឱ្យ​ចូល​តុចរចា តាម​រយៈ​ផែនការ​១២​ចំណុច​ ដែល​លោក​ពូទីន​ព្រម​ទទួល​យក​រីករាយ​ ហៅចិន​ថា​ “​មិត្តជា​ទីស្នេហា” ​ផ្តល់​សំណើ​ដ៏​​​ត្រឹម​ត្រូវ​ មាន​សមភាព តាម​ច្បាប់​អន្តរជាតិ។ អាមេរិក​អឺរ៉ុប​បន្ថែម​ជំនួយ​យោធា​ដល់អ៊ុយក្រែន ប៉ុន្តែ​ លោករដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​អាមេរិក អង់តូនី ប្លីងកិន បាន​បញ្ចេញ​ប្រតិកម្មភ្លាម អំពាវនាវ​មិន​ឱ្យ​ពិភពលោក​ជឿ​លើសេចក្តី​សម្រេចបែប​តាកតិក​​របស់​រុស្ស៊ី​ តាម​​សំណើ​របស់​ចិន ក្នុង​ការបង្ក​ក​​សង្គ្រាម​នៅ​​អ៊ុយក្រែនទេ។ សង្គ្រាម​បាន​បង្ខិត​ទំនាក់ទំនង​ចិន​និង​រុស្ស៊ី ឱ្យ​កាន់​តែ​ស្និទ្ធ​នឹង​គ្នា។ សម្រាប់​លោក​អង់តូនី ប្លីងកិន អាមេរិក​ស្វាគមរាល់​គ្រប់​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ផ្នែកការទូត​ដើម្បី​សន្តិភាព​ជា​និរន្ត​និង​ប្រកប​ដោយសមធម៌ ប៉ុន្តែ​អាមេរិក​សង្ស័យ​លើ​ឆន្ទៈ​របស់​ចិន​ ក្នុង​ថែរក្សាបូរណភាពនិង​អធិបតេយ្យភាព​ទាំង​ស្រុង​ឱ្យ​​អ៊ុយក្រែន។ ជា​សញ្ញា​នៃ​ភាព​មិន​ទុក​ចិត្ត​ ក្នុង​ពេល​ដែល​លោក​ស៊ីជីនពីង កំពុង​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​បែប​គាំទ្រ​លោកពូទីន សហរដ្ឋ​អាមេរិ​ក​និង​សហភាព​អឺរ៉ុប ក៏​បាន​ប្រកាស​ផ្តល់​ជំនួយ​យោធា​បន្ថែម​ទៀត​ដល់​ក្រុង​កៀវ។ ចំណែក​លោក​ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន​ផ្ទាល់ បាន​​រក្សា​ជំហរ​​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ខ្លាំង​ ដោយ​សុំ​និង​ជំរុញ​ឱ្យ​លោកស៊ីជីន​ពីង​ប្រើ​ឥទ្ធិពល​របស់​ដាក់​លើ​មូស្គូ​ឱ្យ​​បញ្ឈប់​សង្គ្រាម​ឈ្លានពាន ព្រោះមូស្គូ​រំពឹង​លើ​ចិន​ខ្លាំង​ជាង​ចិន​រំពឹង​លើ​រុស្ស៊ី។     នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន​ទៅ​អ៊ុយក្រែន​ ​ក្នុង​ពេល​ដែល​ចិន​ទៅគាំទ្រ​រុស្ស៊ី​ដល់​ផ្ទះ ជប៉ុន​ក៏​ត្រូវ​តែ​ផ្តល់​ការ​គោរព ចំពោះ​សេចក្តីក្លាហាន​និង​អំណត់​តស៊ូ​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​អ៊ុយក្រែន ដែល​ប្រឹងការពារ​មាតុប្រទេស តាម​រយៈ​ទស្សនកិច្ច​ដោយ​ឥត​ប្រាប់​មុនរបស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្រ្តី គីស៊ីដា​ នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ​ដែរ។ ជប៉ុន​ត្រូវ​តែ​បង្ហាញ​សាមគ្គីភាព​និង​ការ​គាំទ្រ​ឥត​ងាករេដល់​អ៊ុយក្រែន ក្នុង​នាម​ប្រទេស​ជប៉ុន​ផង និ​ងក្នុង​នាម​G៧ ដែល​ជប៉ុន​ជា​ប្រធាន​ផ្លាស់​វេន​ផង​សម្រាប់​ឆ្នាំ​នេះ។ តាមការ​ពិត​ ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុនបាន​សិក្សា​​អំពី​លទ្ធភាព​ធ្វើ​ដំណើរ​មក​អ៊ុយក្រែន​ តាំង​ពី​ជា​យូរ​ថ្ងៃ​ខែ​មក​ហើយ​។ នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន​ គឺ​ជា​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ក្នុង​ក្រុម​ហ្សេ៧ តែ​គត់​ដែល​មិន​ទាន់​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ក្រុង​កៀវ  គិត​ចាប់​តាំង​ពី​ជម្លោះ​បានផ្ទុះ​ឡើង​នៅ​ថ្ងៃទី ២៤កុម្ភៈ​ឆ្នាំ​២០២២មក។ ជាមួយ​ក្រុម​លោកខាង​លិច ជប៉ុន​បាន​ចូល​រួម​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​រុស្ស៊ី និង​បាន​ផ្តល់​ជំនួយ​ដល់​ក្រុង​កៀវ។ កាលពី​ខែកុម្ភៈ​ ជប៉ុន​បាន​ប្រកាស​ផ្តល់​ជំនួយ​ថ្មី​បន្ថែម​ទៀត​ចំនួន ៥៥០០​លាន​ដុល្លារ ទៅ​ឱ្យ​អ៊ុយក្រែន។ តូក្យូ​បាន​បញ្ជូន​សម្ភារៈ​បរិក្ខារ​ការពារ និង​ទទួល​យក​ពលរដ្ឋ​អ៊ុយក្រែន​ដែល​ចង់​រត់​គេច​ពី​សង្គ្រាម​ទៀត​។ ប៉ុន្តែជប៉ុន​មិន​បាន​ផ្តល់​ជំនួយ​យោធា​ទេ ព្រោះ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​សន្តិនិយម​របស់​ប្រទេស​មិន​អនុញ្ញាត។ លោក​គីស៊ីដា គឺ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ជប៉ុន​ដំបូង​គេ​បង្អស់​ដែល​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​កាន់​តំបន់​មាន​ជម្លោះ​ (សង្គ្រាម) គិត​ចាប់​តាំង​ពី​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទីពីរ​បិទ​បញ្ចប់​មក។ ហេតុ​ដូច្នេះ ហើយ​បាន​ជា​អ៊ុយក្រែន​ ចាត់​ទុក​ដំណើរ​មក​ដល់​ក្រុង​កៀវ​​របស់​គីស៊ីដា ជា​ទស្សនកិច្ច​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែល​មាន​តម្លៃ​សាមគ្គីភាព​ដ៏​ធំធេង​ណាស់៕

លោកប្រធានធិបតីចិន ស៊ី ជីនពីង បានទៅដល់ទីក្រុងម៉ូស្គូ​ហើយ នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ទី​២០មីនានេះ។ ដំណើរទស្សនកិច្ច​ដែល​កំពុងត្រូវគេរងចាំតាមដានបំផុត ជាពិសេស ពីភាគីអ៊ុយក្រែន ខណៈចិន​កំពុងប្រឹងប្រែង​ធ្វើខ្លួនជាអាជ្ញាកណ្តាល​ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា។ តែទន្ទឹមគ្នានេះ តាមរយៈទស្សនកិច្ច​នេះ វាបាន​បង្ហាញ​ពី​​ភាពស្និទ្ធស្នាលនិងចំណងសម្ព័ន្ធភាព រវាង​លោក​ស៊ី ជីនពីង និង​លោកពូទីន​ ដែលកាន់តែរីកធំខ្លាំងក្លា ​ហើយ​ដែល​វា​​​ធ្វើ​ឲ្យ​គេព្រួយ​បារម្ភ ព្រោះចិនអាចនឹងជួយទំនុកបម្រុងរុស្ស៊ី ក្រោមរូបភាពផ្សេងៗ ដើម្បីរួមគ្នា​​យកឈ្នះសង្គ្រាមជាមួយសម្ព័ន្តមិត្តលោក​ខាងលិច។ មើលចុះ រុស្ស៊ីមិនឯកាឯណា ! វត្តមានរបស់​ប្រធានាធិបតីចិននៅម៉ូស្គូនាពេលនេះ​ វាគឺជាខ្យល់ដកដង្ហើម​ សប្បាយរសាយអារម្មណ៍ ល្អហួសពន់ពេកណាស់ សម្រាប់​លោក​ពូទីន ដែល​ទើបតែត្រូវបាន​តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិក្រុងឡាអេ ប្រកាសចោទប្រកាន់ជាផ្លូវការ ពី​បទ​ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម​។ ភាគីរុស្ស៊ី មិនត្រឹមតែមិនខ្វល់ មិនឲ្យ​តម្លៃ​​លើ​ការចោទប្រកាន់នេះប៉ុណ្ណោះទេ លោ​កឌីមីទ្រី ម៉េតវែដេវ អតីតប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី បានថែមទាំងគំរាមថា អគារតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិក្រុងឡាអេ អាចនឹងរងគ្រាប់មីស៊ីលរបស់រុស្ស៊ីថែមទៀតផង។ បន្ថែមពីនេះ ដើម្បីបង្ហាញ​ពី​ភាពក្រអឺតក្រទម ដោយ​មិនញញើតឬអៀនខ្មាសនោះ​​ លោកពូទីន បានថែមទាំងធ្វើដំណើរទៅដល់ទីក្រុងម៉ារីយូប៉ូលរបស់អ៊ុយក្រែន កាលពី​យប់ថ្ងៃសៅរ៍ ​ទីក្រុង​​ដែល​​កងទ័ពខ្លួនបានទំលាក់គ្រាប់​បែក ​ជញ្ជ្រុំខ្ទេចខ្ទីរអស់សឹងទាំងស្រុង​។ ពីខាងភាគីអ៊ុយក្រែន ដំណើរទៅដល់ទាំងកណ្តាលអាធ្រាត្ររបស់​លោកពូទីន នៅក្រុងម៉ារីយូប៉ូលនេះ គឺមិនខុសពីសកម្មភាពរបស់មេចោរ ដែលចេញធ្វើសកម្មភាព​កណ្តាលយប់នោះទេ! ជាង១ឆ្នាំមកនេះ ក្រោយ​ពេលរុស្ស៊ី​បាន​លើកទ័ព ចូលទៅធ្វើសង្គ្រាម​ឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន រុស្ស៊ី​បាន​រងនូវទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច​ ព្រមទាំងការថ្កោលទោស​ជាបន្តបន្ទាប់ ពីសំណាក់ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិច។ ចិនគឺជាមហាអំណាចដ៏កម្រមួយ ដែល​មិន​បាន​ប្រកាសថ្កោលទោសរុស្ស៊ីទេ ហើយថែមទាំងមិនបានចូលរួម​ក្នុង​ការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចទៀត។ ដូច្នេះ​ ទស្សនកិច្ច​របស់ស៊ី ជីនពីង នៅក្រុងម៉ូស្គូនាពេលនេះ វាមានតម្លៃជានិម្មិតរូបធំសម្បើមណាស់។​ វាបញ្ជាក់ ពី “សម្ព័ន្ធភាពយុទ្ធសាស្ត្រដ៏ធំរឹងមាំនិង​គ្មានទីបំផុត” រវាងចិននិងរុស្ស៊ី​​។ សម្ព័ន្ធភាពនេះ​ ត្រូវបាន​មេដឹកនាំទាំងពីរ បានប្រកាសរួមគ្នាកាលពីដើមឆ្នាំ​២០២២ ប៉ុន្មានសប្តាហ៍​ប៉ុណ្ណោះ​មុនពេល​រុស្ស៊ីលើកទ័ពចូលអ៊ុយក្រែន​។​ នៅថ្ងៃចន្ទនេះ កាសែតរុស្ស៊ី Rossiyskaya Gazeta បានចុះផ្សាយអត្ថបទមួយ សេរសេរអំពី​ការលើកឡើងរបស់​លោក ស៊ី ជីនពីង ដែល​ចាត់ទុកថា ទស្សនកិច្ចរបស់ខ្លួននៅម៉ូស្គូនៅពេលនេះ គឺជា “ទស្សនកិច្ច​មិត្តភាព សហប្រតិបត្តិការ និងសន្តិភាព​”។ លោក​ស៊ី ជីនពីង សង្កត់បន្ថែមថា គាត់​ទន្ទឹងចង់​បាន​ឆាប់ៗបំផុត ឲ្យ​ប្រទេសទាំង២ចាប់ដៃគ្នាដើរឆ្ពោះទៅទស្សនវិស័យ​ថ្មី នៃចំណងសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី។ “សម្ព័ន្ធភាពយុទ្ធសាស្ត្រដ៏រឹងមាំ និងគ្មានទីបំផុត​” តាមការគ្រោងទុក លោកស៊ី ជីនពីង និង​លោក​ពូទីន នឹងជួបនិយាយគ្នា ជាលក្ខណៈក្រៅផ្លូវការមួយភ្លែតនៅ​ល្ងាចនេះ មុននឹងពិសារភោជនីយអាហារជុំគ្នា។ គឺនៅថ្ងៃអង្គារស្អែក ដែលនឹងមានជំនួប​ទ្វេភាគីជាលក្ខណៈផ្លូវការ។ នេះបើផ្អែកតាម​លោក Iouri Ouchakov ទីប្រឹក្សាផ្នែកការទូតរបស់​វិមានក្រេមឡាំង។ ប្រភពដដែលនេះ អះអាងទៀតថា មេដឹកនាំទាំង២ នឹងចុះហត្ថលេខារួមគ្នា លើសេចក្តីប្រកាសរួមមួយ ស្តីអំពីការរឹតចំណងសហប្រតិបត្តិការ​យុទ្ធសាស្ត្រ ឲ្យ​កាន់តែស៊ីជំរៅ។ បន្ថែមពីនេះ នឹងមាន​ឯកសារមួយស្តីអំពី សហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចទ្វេភាគី ពីនេះដល់ឆ្នាំ​២០៣០ ថែមទៀតផង។ ជាការពិតណាស់ ភាគីអ៊ុយក្រែន​ មិនខុសពី​ក្រុមប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិច តាមដានខ្លាំងណាស់លើទស្សនកិច្ចនេះ ព្រោះគេចង់ដឹងថាចិន នឹងធ្វើអ្វីជាមួយរុស្ស៊ី។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ភាគីអ៊ុយក្រែន មាន​ការប្រុងប្រយ័ត្នមាត់ណាស់ មិន​ធ្វើប្រតិកម្ម អត្ថាធិប្បាយអ្វីច្រើនទេ បើទោះបីជាគ្រប់គ្នាឃើញថា ចិនបង្ហាញជំហរគាំទ្ររុស្ស៊ី​កាន់តែខ្លាំងក៏ដោយ​។ មន្ត្រីអ៊ុយក្រែន តមមាត់​សុខចិត្តនៅស្ងាត់សិនពេលនេះ ព្រោះ​ភាគីអ៊ុយក្រែនទំនងជាចង់ទុក​មុខឲ្យចិន មិនចង់​ឲ្យចិនទើសចិត្តនឹងខ្លួនកាន់តែខ្លាំង​។ ថាមិនត្រូវ​ទៅថ្ងៃមុន ចិនអាចដើរតួនាទីសំខាន់សម្រាប់ជួយអ៊ុយក្រែន​ក៏ថា​បាន ព្រោះ​ថា​មានតែចិនទេ ដែលអាចមានទំងន់ខ្លះ ដើម្បីនិយាយជាមួយ​លោកពូទីនបាន​។​ CIA លើកឡើងថាចិន អាចនឹង​ផ្តល់អាវុធឲ្យអ៊ុយក្រែន​ ពាក់ព័ន្ធនឹងដំណឹងអះអាងថា ចិនអាចនឹងផ្តល់ជាអាវុធទៅ​ឲ្យរុស្ស៊ី ដែលអាចមានដូចជាគ្រាប់កាំភ្លើង ព្រមទាំងយានដ្រូននោះ ​វាគឺជាការអះអាងរបស់ CIA អាមេរិក ដែលភាគីចិន គេបានប្រកែកជានិច្ច​។ ចង់ឬមិនចង់ ភាពគួរឲ្យទុកចិត្តរបស់CIA នេះ ត្រូវបានមតិមួយចំនួន គេនៅស្ទាក់ស្ទើខ្លាំងណាស់ថាមិនត្រូវជឿទេ ព្រោះថា​CIAអាមេរិក ក៏ធ្លាប់អះអាងថាអ៊ីរ៉ាក់មានអាវុធប្រល័យលោកដែរ មុននឹងចូលធ្វើសង្គ្រាមទំលាក់របបសាដាមហ៊ូសេន តែធាតុពិតរកអាវុធនោះមិនឃើញទេ។ តែជាមួយគ្នានេះ ចិនក៏អាចលេងស្នៀតក្រោយខ្នង ប្រកែកខាងមុខ តែដៃហុចខាងក្រោយ​ក៏បានដែរ។ មានប្រភពជាច្រើន បាន​លើកឡើងថា ធាតុពិតទៅ ប្រមាណ១ឆ្នាំមកនេះ ចិនបានជួយ​រុស្ស៊ីរួចទៅហើយ នូវសម្ភារៈប្រើប្រាស់ក្នុងកងទ័ព។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ផ្អែកតាមការលើកឡើង របស់លោក Oleksïi Danilov ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិអ៊ុយក្រែន គឺលោក​មិនជឿទេ ថាចិននឹងធ្វើខ្លួន​ឲ្យ​ប្រឡាក់ប្រឡូស ចូលដៃចូលជើងជាមួយ​រុស្ស៊ីនោះ។ ពោលគឺលោកគិតថា​ ចិននឹងមិនផុងខ្លួន​ ទៅជួយជាអាវុធឲ្យរុស្ស៊ីនោះឡើយ។ ដូចគ្នាដែរ លោក Iouriï Poïta អ្នកស្រាវជ្រាវម្នាក់នៅវិទ្យាស្ថានសិក្សា​សន្តិសុខជាតិនៅតៃប៉ិ បាន​លើកឡើងថា ដំណាក់កាលនេះ គេមិនជឿថា ចិននឹងប្រគល់អាវុធ ជាគ្រាប់កាំភ្លើង គ្រាប់មីស៊ីល រថក្រោះ ឬយន្តហោះចម្បាំងទៅឲ្យរុស្ស៊ីនោះទេ។ កម្មវត្ថុចិន សម្រាប់ពេលនេះ គឺព្យាយាមធ្វើខ្លួនជាអាជ្ញាកណ្តាល ដើម្បីនាំភាគីជម្លោះ អ៊ុយក្រែន និងរុស្ស៊ី ឲ្យចូលតុចរចា។ ចិនទើបតែបានជោគជ័យ ដោយ​បានជួយ​ធ្វើជាអាជ្ញាកណ្តាល​ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង រវាងអ៊ីរ៉ង់ និង​អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ជោគជ័យនេះ កំពុងតែធ្វើ​ឲ្យ​លោក​ស៊ី ជីនពិត គិតថាចិនអាចធ្វើបាន មិនមែនមានតែអាមេរិកម្នាក់ឯងទៀតឡើយ ដែល​ដើរចាត់ចែង ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ពិភពលោក​។ ចិនក៏អាចធ្វើបាន ហើយចិន​នឹង​យកឱកាស ដើម្បី​ដាក់ចុះនូវទស្សវិស័យ ការ​​យល់ឃើញរបស់ចិន ដើម្បីដោះស្រាយ​បញ្ហាទាំងនេះ​។ ​“គ្មានជំនឿចិត្ត ថាចិនអាចធ្វើអាជ្ញាកណ្តាល​ប្រកបដោយ​ភាពយុត្តិធម៌​” ចិនបាន​ស្នើផែនការចំនួន​១២ចំណុច តែអ្វីដែលជាការកត់សំគាល់ គឺផែនការចិនមិនបាន​និយាយថា ឲ្យ​រុស្ស៊ីដកទ័ពចេញពីទឹកដីអ៊ុយក្រែននោះទេ។ ចំណុចនេះសំខាន់ខ្លាំងណាស់ សម្រាប់ភាគីអ៊ុយក្រែន​។ លោកហ្សេឡេនស្គី បានអះអាងម្តងហើយម្តងទៀត ថាអ៊ុយក្រែន មិនមែន​មិនចង់ចរចាជាមួយរុស្ស៊ីទេ តែមុននឹងចរចា គឺរុស្ស៊ីត្រូវដកទ័ពចេញពីទឹកដីអ៊ុយក្រែនជាមួយសិន ដោយរាប់ទាំងតំបន់គ្រីម៉េ។ បើគ្រប់គ្នា អាចលើកទ័ពចូលទៅឈ្លានពានប្រទេសមួយ​ទៀត ប្លន់យកទឹកដីគេមកគ្រប់គ្រង ហើយ​បាន​ហៅគេចរចានោះ វាដូចជាហួសហេតុពេកណាស់​ ហើយ​គ្មាននរណាសុខចិត្តទទួលយក​បានទេ។ យ៉ាងណាមិញ​ភាគីអាមេរិក ក៏បានអះអាងដែរ ថាគេមិនមានជំនឿចិត្តបន្តិចណាឡើយ ថាចិនអាចចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាបាន​ ល្គឹកណាក្នុងផែនការរបស់ចិន មិនបានកំណត់ដាក់កំហិតឲ្យ​រុស្ស៊ីដកទ័ពថយចេញទៅវិញទេនោះ។ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ​ម្សិលមិញ ថ្លែងក្នុងបទសម្ភាសន៍ ឲ្យទូរទស្សន៍ Fox News អ្នកនាំពាក្យសេតវិមានអាមេរិកបាន​លើកឡើងថា គេមិនអាចទទួលយកបានទេ នូវការអំពាវនាវស្វែងរកសន្តិភាពពីសំណាក់ ពូទីន និងស៊ីជីនពីងនាពេលនេះ ព្រោះថាបើយល់ព្រមចរចាក្នុងពេលឥឡូវនេះ គឺវា​មានន័យថា ដូចទទួលស្គាល់ថា ទឹកដីដែលរុស្ស៊ីបានប្លន់ពីអ៊ុយក្រែនទាំងប៉ុន្មាន នឹងត្រូវបានទៅដៃរុស្ស៊ីជាស្ថាពរ។ មួយវិញទៀត ទំនាក់ទំនងយុទ្ធសាស្ត្រ​រវាងចិន និងរុស្ស៊ី គឺវាធំខ្លាំងណាស់ ដែលគេមិនជឿថា ចិននឹង​ដោះដៃចោលរុស្ស៊ី ដោយ​ធ្វើឲ្យរុស្ស៊ីអាម៉ាសមុខនោះឡើយ។ លោក Iouriï Poïta អះអាងថា អ៊ុយក្រែន គ្មានអ្វីសំខាន់សម្រាប់​ចិននោះទេ ទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ ផ្ទុយទៅវិញគឺរុស្ស៊ីទេ ដែលមានតម្លៃខ្លាំងណាស់ សម្រាប់ចិន ក្នុងការរួមកម្លាំងគ្នា ប្រជែងជាមួយអាមេរិក។ ដូច្នេះ ភាពជាអាជ្ញាកណ្តាលរវាង​ រុស្ស៊ី និង​អ៊ុយក្រែន ដែលចិនខំអះអាងថាចង់ធ្វើនោះ គឺវាជារឿងបោកបញ្ចោតរួចទៅហើយ​។ ថ្ងៃនេះចិនចង់សាកល្បងទប់​ ហើយ​មិនជួយជាអាវុធទៅឲ្យរុស្ស៊ីមែន តែថាមិនត្រូវទៅថ្ងៃមុខ ចិនអាចនឹងប្តូរចិត្តលូកដៃកាន់តែខ្លាំងក៏ថាបានដែរ​ ដើម្បីជួយរុស្ស៊ីយកឈ្នះសង្គ្រាម ឲ្យឆាប់ចប់បញ្ហា៕

​បន្ទាប់​ពី​តំបន់​គ្រីមេ​ នៅ​​ថ្ងៃ​សៅរ៍​​ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី​លោក ​ពូទីន ​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​​ក្នុង​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ ទៅកាន់​ទីក្រុង​ម៉ារីយ៉ូប៉ូល។ ម៉ារីយ៉ូប៉ូល ​ជា​ទីក្រុង​របស់​អ៊ុយក្រែន ​ដែល​រុស្ស៊ី​បានវាយ​ផ្តាច់​យក កាល​ពី​ខែ​ឧសភា​ ឆ្នាំ ២០២២។ តាំង​ពី​រុស្ស៊ី​លើក​ទ័ព​ឈ្លានពាន​អ៊ុយក្រែនមក​ នេះ​ជា​លើកទី១ ដែល​លោក ​ពូទីន ​បាន​ដាក់​ជើង​ជាន់​តំបន់សង្រ្គាមកាន់កាប់​ដោយ​រុស្ស៊ី។ ក្រសួង​ការបរទេស​អ៊ុយក្រែន ប្រតិកម្ម​ថា លោក​ពូទីនទៅ​ទីនោះ​ទាំងយប់ ដូច​«ចោរ»អ៊ីចឹង។​ តើ​វត្តមាន​របស់​ប្រមុខរដ្ឋ​រុស្ស៊ី​បង្កប់​អត្ថន័យ​អ្វី​ខ្លះ? ​ អត្ថន័យនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់​លោកពូទីន​ដ៏ភ្ញាក់ផ្អើលនៅគ្រីមេ និង  ម៉ារីយ៉ូប៉ូល​  លើកនេះ គឺស្តែងឲ្យឃើញពីការអបអររួមគ្នា ដែលរុស្ស៊ីបានផ្តាច់យកទឹកដីអ៊ុយក្រែន ទាំងគ្រីមេផង ទាំងម៉ារីយ៉ូប៉ូល ផង រួមនឹងតំបន់ខ្លះទៀត។ ម៉ារីយ៉ូប៉ូល ជា​ទីក្រុងឋិត​នៅ​ប៉ែក​ខាងកើត​របស់​​​អ៊ុយក្រែន និងជា​តំបន់ដែល​ជាប់​នឹង​ទឹកដី​រុស្ស៊ី​។  ម៉ារីយ៉ូប៉ូល​ បាន​ធ្លាក់​ចុះ​ក្នុង​កណ្តាប់​ដៃ​រុស្ស៊ី ក្រោយ​ពី​ការ​ប្រយុទ្ធគ្នា​ ​ច្បាំង​បង្ហូរ​ឈាម​ អស់រយៈពេល​​ប៉ុន្មាន​ខែ​ឯណោះ​។ គឺ​នៅឆ្នាំមុន រុស្ស៊ី​ប្រកាស​សង្គ្រាម​លើកទ័ព​ច្បាំង​នៅ​អ៊ុយក្រែន ​អំលុង​ចុង​ខែ​មីនា ហើយ​កងទ័ព​រុស្ស៊ី​បាន​ផ្តាច់​យក​សមរភូមិ​ ម៉ារីយ៉ូប៉ូ​ល នៅ​ខែឧសភា។ ចំពោះ​ភាគីអ៊ុយក្រែន​ គឺ​នៅតែ​​ចង់ចាំអនុស្សាវរីយ៍​​និងចាត់ទុកថា​ សមរភូមិ​ ម៉ារីយ៉ូប៉ូ​ល ជា​កន្លែង​តស៊ូ​មួយ​ដ៏​ស្វិត​ស្វាញ​​ ជាពិសេស​ព្រឹត្តិការណ៍​វាយ​ប្រហារផ្តាច់ព្រ័ត្រ​ចុងក្រោយ​រុស្ស៊ី​ ​នៅ​រោង​ចក្រ​ អាស្សូវស្តាល (Azovstal)​ នៅ​ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​​២០២២។​ ជា​ច្រើន​ខែ​មក​ក្រោយ​មកទៀត​​ ដំណឹង​ជាផ្លូវ​ការ លោកប្រធានាធិបតី​ ពូទីន ពុំ​ដែល​ឈាន​ជើង​​ជាន់លើដី​សមរភូមិ​ម៉ារីយ៉ូប៉ូល នេះទេ តាំងតែ​ពីវាយ​​ផ្តាច់​យក​បានមក។  សម្រាប់តែនៅ​ថ្ងៃអាទិត្យ​នេះ គឺ​ជាលើកទី១ និងជា​អ្វី​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​សារព័ត៌មាន​បស្ចិម​ប្រទេស​ភ្ញាក់​ផ្អើល។ លោក ពូទី​ន ​ជិះ​ឧទ្ធម្ភាគចក្រ កន្ទុំរុយ ទៅ​ទីនោះ និង​បន្ត​បើក​ឡានដោយ​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់​ ​នៅទីក្រុង​ម៉ារីយ៉ូប៉ូល ហើយ​បាន​ជជែក​ជាមួយ​ប្រជាជន​នៅទីនោះ ហើយបាន​​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កន្លែងផ្សេងៗ ព្រមទាំង​នៅ​ការដ្ឋាន​សំណង់​ខ្លះ​ ទៀត​ផង​។ នេះបើតាម​រូបភាព​របស់​ទីភ្នាក់​សារព័ត៌មា​នរដុ្ឋ​រុស្ស៊ី។ ជាការ​សម្គាល់ ដំណើរទស្សនកិច្ច​នេះ គឺបន្ទាប់ពីតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនៅថ្ងៃសុក្រ បាន​ប្រកាស​ចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោកពូទីន ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។ ដូច្នេះ ជានិមិត្តរូប១ គឺប្រមុខរដ្ឋរុស្ស៊ី ឌឺដង ចំអក ឲ្យសាលាជម្រះក្តីអន្តរជាតិ ផង ក៏អាច​ថា​បាន​។ លោកពូទីន​ទៅ​គ្រីមេ ក៏ជាលើកទី១ដែរ តាំងផ្ទុះសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនមក។ ថ្ងៃ​១៨មីនា​២០១៤ រុស្ស៊ី​របស់​លោក​ពូទីន បា​នកាត់​យក​តំបន់​គ្រីមេ​ ជា​ដែន​ដី​ឧបសម្ព័ន្ធរុស្ស៊ី ហើយរយៈ​ពេល​៩ឆ្នាំ​មកនេះ គឺ​ស្ទើរ​សឹង​តែ​​ជារៀង​រាល់​ឆ្នាំ លោក​ពូទីន​តែងតែ​អញ្ជើ​ញ​​អបអរ​ខួប​រំឮក​ថ្ងៃ​នេះ ​​​ជានិច្ច។ នៅក្នុង​ឱកាស​បុណ្យ​រំឮក​ កាលពីថ្ងៃ​សៅរ៍១៨មីនា​ នៅ​ក្នុង​ទីក្រុង​ Sébastopol របស់​គ្រីមេ គឺថ្នាក់ដឹកនាំ​តំបន់​គ្រីមេ Mikhaïl Razvojaïev បាន​ស្វាគមន៍ថា «​ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន អញ្ជើញ​មក​ដោយ​ផ្ទាល់ សម្រាប់​ថ្ងៃ​រំឮក​ខួប​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ គឺ​បង្ហាញ​យ៉ាងច្បាស់​ថា លោក​ពូទីន​នៅជាមួយ​ទីក្រុង​និង​ប្រជាជាតិ​នៃ​Sébastopol ជានិច្ច។» នេះបើតាម​ព័ត៌មាន​របស់​ទូរទស្សន៍រដ្ឋ​រុស្ស៊ី និង​ឲ្យដឹងទៀត​​ថា ប្រមុខ​រដ្ឋ​រុស្ស៊ី​បា​នចូលរួម​ពិធី​សម្ពោធ​សាលា​សិល្បៈ​មួយ​សម្រាប់​កុមារ​ នៅគ្រីមេ។ នៅ​គ្រីមេ បើ​គិត​ជា​ចម្ងាយពី​សមរភូមិ​នៅ​អ៊ុយក្រែន នោះ​គឺ​សមរភូមិ​ Kherson ឃ្លាតគ្នា​ចម្ងាយ​តែ​២៤០គីឡូម៉ែត្រ​ប៉ុណ្ណោះ។ Kherson ដែល​រុស្ស៊ី​បាន​ដក​ទ័ព​ចេញ ហើយ​កងទ័ព​អ៊ុយក្រែន​បាន​ក្តាប់​យក​ទៅវិញ នៅ​ខែ​វិច្ឆិកា​ឆ្នាំទៅមិញ។​ ទោះ​ជាម្តេច​ក្តី ការ​អញ្ចើញ​ទៅ​ដល់​គ្រីមេ​លើកនេះ គឺ​បាន​បង្ហាញថា​លោក ពូ​ទីន ​បាន​អញ្ជើញ​ទៅ​ដោយ​ផ្ទាល់​កៀកក្បែរ​​នឹង​សមរភូមិ​ជា​ខ្លាំង។ ករណី​គ្រីមេ​ ​ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយក្រែន វ៉ូឡូឌីមៀរ ហ្សេឡេនស្គី មាន​ប្រសាសន៍កាល​ពី​ខែ​មករា ​ថា​នឹង​ទាមទារ​យក​ដែន​ដី​គ្រីមេ ជា​ទឹក​ដី​របស់ខ្លួន​មកវិញ ដោយប្រើ​​កម្លាំងទ័ព​។ ចំពោះ​រុស្ស៊ី ប្រសិន​បើ​ប្រមុខ​រដ្ឋ​អ៊ុយក្រែ​ន​​នៅតែប្រកាន់​ជំហរ​បែបនេះ ការ​ចរចា​សន្តិភាព ច្បាស់​ជា​ទៅមិនរួច​ឡើយ។ ពី​ព្រោះ​ចំពោះ​រុស្ស៊ី​ គឺ​ច្បាស់​ជា​មិនអាចព្រលែងឲ្យ​របូត​​គ្រីមេ​ វិញឡើយ​។ ចំណែក​​​ពាក្យ​ចរចា​សន្តិភាព​​ គឺ​ជា​ប្រធានបទ​សំខាន់មួយ ដែល​ថ្នាក់ដឹកនាំចិន ស៊ី​ ជិន​ពីង​ នឹង​ជជែក​គ្នា​ជាមួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំរុស្ស៊ី វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន នៅ​ថ្ងៃ​ច័ន្ទ ទី​២០ មីនា​​៕​

តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅក្រុងឡាអេ ប្រកាសចេញដីកាចាប់ខ្លួនប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក ពូទីន ក្នុងបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម។ អ៊ុយក្រែន រួមទាំងប្រទេសលោកខាងលិច បាន​អបអរ​សាទរ តែរុស្ស៊ី​ប្រឆាំង។  ​តើលោក ពូទីន ត្រូវបារម្ភនឹងដីកាចាប់ខ្លួននេះ ឬទេ? និងថា តើលោក ពូទីន អាចត្រូវចាប់ខ្លួននៅថ្ងៃណាមួយដែរ ឬអត់? បស្ចិមលោក​សាទរ ​ចំពោះ​មុខ​អ្ន​កកាសែតនៅរដ្ឋធានី​វ៉ាស៊ីន​តោន​ ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិក ចូ បៃដិន មានប្រសាសន៍ថា ដីកា​ចាប់ខ្លួន​ប្រមុខ​រដ្ឋរុស្ស៊ី នេះថា​ «សមហេតុ»​ និង​ជា​ «សារមួយ​ដ៏​មាន​សារៈ​សំខាន់​ខ្លាំង»​។ ចំណែក ប្រធានាធិបតី​អ៊ុយក្រែន​ ហ្សេឡិនស្គី បាន​ស្វាគមន៍​សាលដី និង​ថា​«នេះ​ជា​កំណត់​សម្គាល់​នៃការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​ជា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ»។​ សូម​រំឮកថា ទាំង សហរដ្ឋអាមេរិក ទាំង​ រុស្ស៊ី និងទាំង​ អ៊ុយក្រែន គឺ​សុទ្ធសឹង​តែ​​​មិនមែន​ជា ​ប្រទេស​សមាជិក​អនុសញ្ញា​ក្រុងរ៉ូម ដែល​ជា​អនុសញ្ញា​បង្កើត​តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​អន្តរជាតិ​ ទេ​។ តែ ​អ៊ុយក្រែន បាន​ប្រកាស​«សហការ»​ជាមួយ​តុលាការ​នេះ។ ទោះ​ជា​យ៉ាងនេះ ចំពោះ​​តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ  និង​សម្រាប់អ៊ុយក្រេន ដីកាចាប់ខ្លួន​នៅពេលនេះ គ្រាន់​តែ​ជាការ​ចាប់ផ្តើម​ប៉ុណ្ណោះ ពោល​គឺនៅ​មាន​បទចោទប្រកាន់​និង​វិធានការ​ផ្លូវ​ច្បាប់ ជាបន្ត​​ច្រើន​ទៀត។ ដីកាចាប់ខ្លួន ថ្នាក់ដឹកនាំ​ដែល​កំពុង​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ គឺ​​កម្រ​មាន​ណាស់​។ ការ​ចេញ​ដីការ​ចាប់​ខ្លួនលោក ពូទីន ប្រធានាធិបតី​រុស្ស៊ី កំពុង​តែ​កាន់​អំណាច គឺ​ជា​ លើកទី២​ក្នុង​ប្រវ​ត្តិសាស្ត្រ​របស់​តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ។ លើកទី១ គឺ ​តុលាការ ​បាន​ចេញដី​ចាប់ខ្លួន​ ប្រធានាធិបតី​សូដង់ Omar el-Béchir ដែល​កំពុង​កាន់​អំណាច​នៅឡើយ​ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៩។  បើនិយាយ​ពីក្នុង​រង្វង់​រដ្ឋ​សមាជិក​​របស់​ក្រុម​ប្រឹក្សា​សន្តិសុខ​ នៃ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ គឺ​ ការចេញដីការចាប់ខ្លួនលោក ពូទីន  ប្រមុខរដ្ឋរុស្ស៊ី គឺជាលើកទី១ហើយ មិន​​ធ្លាប់​មានករណីបែប​​នេះ​ទេ ពីមុន​មក។ ក្រៅពីលើកឡើងថា នេះ​​ជា​ពេលវេលា​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដ៏សំខាន់​របស់​តុលាការ ប្រធាន​តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ លោក Piotr Hofmanski បាន​ពន្យល់ថា ការ​ចេញ​ដីការ​ចាប់​ខ្លួន​ពេល​នេះ គឺ​ដើម្បី​ការពារ​ជន​រងគ្រោះ ដើម្បី​យុត្តិធម៌​ ហើយ​បញ្ជៀស​ឧក្រិដ្ឋ​កម្ម​បែប​នេះ​ទៀត នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។​ លោក​ប្រធានតុលាការ​បញ្ជាក់ថា​​ដើម្បី​នឹង​អនុវត្ត​ដីកា​ចាប់ខ្លួននេះ ​បាន គឺចាំបាច់​ត្រូវ​មាន​កិច្ចការសហការ​អន្តរជាតិ។​ ជាប្រតិកម្ម​ឆ្លើយ​តប ទាំង​ក្រសួង​ការបរទេស​រុស្ស៊ី និងទាំង​អ្នក​នាំពាក្យវិមាន​ក្រេមឡាំង សុទ្ធតែ​ចាត់ទុកថា ដីកា​ចាប់ខ្លួន​ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី ជាក្រដាស​គ្មាន​បានការ​ និង​គ្មាន​តម្លៃ​អ្វី​សោះ​សម្រាប់​រុស្ស៊ី ​និងឥត​ប្រយោជន៍​ទាំង​ផ្លូវ​ច្បាប់​ទៅទៀត។​ តើលោក ពូទីន អាច​ត្រូវដេកព្រួយ​បារម្ភនឹងដីកាចាប់ខ្លួននេះ ឬទេ? ​តើលោក ពូទីន អាចត្រូវចាប់ខ្លួននៅថ្ងៃណាមួយដែរ ឬអត់? ​​ដើម្បី​ឆ្លើយ​សំណួរ​ គឺចាំបាច់​ពិចារណា​ពិនិត្យ​មើល​ចំណុចយ៉ាងហោច​​២។ ទី១ គឺ​​ត្រូវ​ដឹង និង​ចាំថា​ ប្រទេស​រុស្ស៊ី មិនមែន​ជា​រដ្ឋសមាជិក​របស់​ ​តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​អន្តរជាតិ​ ទេ។​ រដ្ឋបាល​ក្រុង​ម៉ូស្កូ​ ក៏ប្រកាសស្រេច​ជាច្រើនលើកច្រើន​​សាហើយថា​ មិន​សហការ ​និង​មិន​ទទួល​ស្គាល់​ដែន​សមត្ថកិច្ច​យុត្តាធិការ​​របស់តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​អន្តរជាតិ​ នេះក៏ទេ​ដែរ​។ ដូច្នេះ ប្រសិន​បើ​គេ​រង់ចាំ​ឲ្យ អាជ្ញាធរ​រុស្ស៊ី បញ្ចូន​ថ្នាក់ដឹក​នាំខ្លួន​ ទៅ​កាត់ទោសនោះ​ ទំនង​ប្រហែល​ជា​ មិនងាយ ឬ​ទៅមិន​រួច។ វៀរលែង​តែ​វាសនា​ក្រឡាប់​ចក្រ​ លោក ពូទីន ចៃដន្យ​ត្រូវ​​គ្រោះ​អាក្រក់ ហើយ​ធ្លាក់ពី​អំណាចរដ្ឋ​ ហើយ​ត្រូវ​ អ្ន​កដឹកនាំ​ជាន់​ក្រោយ​ ​សហការ​ជាមួយ​​តុលាការ ​និង ​ចាប់បញ្ជូន​ខ្លួន​ទៅកាត់ទោស។​ ករណីថ្នាក់ដឹកនាំ​ធ្លាក់​ពីអំណាច​ ហើយត្រូវ​ប្រទេស​ខ្លួន​ឯង​បញ្ជូន​ទៅកាន់ទោស​នៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ គឺ ធ្លាប់​មាន​ដែរ ប្រទេស​កូដឌីវ័រ នៅ​ឆ្នាំ​២០១១​។​ ហើយ​ក៏ ធ្លាប់​មាន​ដែរ​ ការ​ប្រកាស​របស់​​ប្រទេស​ ស៊ូដង់ នៅឆ្នាំ២០២១ ថា​នឹង​បញ្ជូន​អតីត​ប្រធានាធិបតី​សូដង់ Omar el-Béchir ទៅតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ។ ប៉ុន្តែ សេចក្តីប្រកាស​នេះ នៅតែ​ជា«​សន្យា​ខ្យល់»​​នៅឡើយ​។ ចំណុច ទី២ បើ​តាម​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ​តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ​ ជាង​២០ឆ្នាំមកនេះ តាំងពី​ការ​បង្កើតនៅឆ្នាំ២០០២ គឺគ្មាន​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ណា ដែល​តុលាការ​ចេញ​ដីកា​ចាប់ខ្លួន​ហើយ ​គឺ​ត្រូវ​គេ​ចាប់​ខ្លួន​ភ្លាមៗ និង​បញ្ជូន​ខ្លួន​ទៅកាត់ទោស​ ​នោះឡើយ​។  ម្យ៉ាងទៀត ទោះសូម្បី​តែ​ មាន​ដីកា​ចាប់ខ្លួន​ហើយ​ក្តី ក៏ អតីត​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ខ្លះ នៅតែ​បន្ត​រត់​រួច​ខ្លួន និង​ភៀសខ្លួន​ រស់នៅរំភើយ​ គេ​ច​ពី​សំណាញ់​ច្បាប់អន្តរជាតិ​​ដដែល។ ជាក់ស្តែង នៅ​ប្រទេសអូហ្គង់ដា មេឧទ្ទាម​ Joseph Kony ដែលត្រូវ​ចោទប្រកាន់នៅឆ្នាំ​២០០៥ ពី​​បទឧក្រិដ្ឋ​ប្រឆាំង​មនុស្ស​ជាតិ និង​បទ​​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​សង្គ្រាម តែ​បុគ្គលនេះ នៅ​តែ​បន្ត​រួច​ខ្លួន​ដល់​សព្វថ្ងៃ។​ មាន​អ្នក​ជាប់​ដីកា​ចាប់ខ្លួន​នេះ ជា​ច្រើន​នាក់ទៀត ដែល​នៅ​មាន​សេរីភាព​នៅឡើយ។​ ដីកាចាប់ខ្លួន​២នាក់ គឺ លោក​ ពូទីន និង អ្នក​ស្រី ម៉ារីយ៉ា បេតូវ៉ា។ ​តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានចោទប្រកាន់ថ្នាក់ដឹកនាំរុស្ស៊ីចំនួន​២រូប គឺលោក ពូទីន និង អ្នកស្រី ម៉ារីយ៉ា បេតូវ៉ា ​អំ​ពីបទជម្លៀសកុមារអ៊ុយក្រែនដោយខុសច្បាប់ ចាប់តាំងពីពេលចាប់ផ្តើមសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ជាង១ឆ្នាំមកនេះ។ ការជម្លៀសកុមារដោយខុសច្បាប់ ដែលត្រូវ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ  ចាត់ទុកជាឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម។ ពីថ្ងៃ​សុក្រ អ្នក​ស្រី Maria Lvova-Belova  ស្នងការ​រុស្ស៊ី​ដើម្បី​សិទ្ធិកុមារ​​  បាន​អះអាងថា «យើង​នឹង​បន្ត​កិច្ចការ​យើង​តទៅទៀត ទោះបី​ជា​មាន​ដីកា​ចាប់​ខ្លួន​របស់​តុលាការ​ព្រហ្មទណ្ឌ​អន្តរជាតិ​ នោះក្តី។ »។ អ្នក​ស្រី​ស្នងការរុស្ស៊ី​ដើម្បី​សិទ្ធិកុមារ បាន​ពន្យល់​ទៅ​មហាជន​ជាតិ​និងអន្តរជាតិ​ ក្នុង​ន័យ​ថា​ សហគម​អន្តរជាតិ​មិន​យល់​ពី​ចេតនា​ល្អនៅក្នុងការងារ​​របស់​រុស្ស៊ី។ បើ​តាម​ អ្នកស្រី Maria Lvova-Belova  គឺ​អាជ្ញាធរ​រុស្ស៊ី​ខំប្រឹង​ជួយ​ក្មេងៗ និង​មិន​បណ្តោយ​ទុក​ឲ្យ​ពួក​គេ​​នៅ​ក្នុង​​តំបន់​«ប្រតិបត្តិការ​ពិសេស» ហើយ​ជួយ​ពួកគេ​ចេញពី​គ្រោះថ្នាក់។ សហគម​អន្តរជាតិ​មិន​យល់​ចំណុចនេះ និង​បែរ​ជា​ចោទប្រកាន់​ដាក់​ទ​ណ្ឌកម្មលើ​រុស្ស៊ីទៅវិញ។ ទោះបី​ជា​ម្តេច​ក្តី យើង​នឹង​បន្ត​កិច្ចការ​របស់​យើង​តទៅទៀត។ នេះបើតាម​ការ​បកស្រាយ​របស់​ អ្នកស្រី​ស្នងការរុស្ស៊ីដើម្បីសិទ្ធិកុមារ ទៅកាន់​ទីភ្នាក់ងារ​ព័ត៌មាន​រដ្ឋ​​។ ទិន្នន័យ​ពី​អាជ្ញាធរ​អ៊ុយក្រែន គឺ​ចាប់តាំង​ផ្ទុះ​សង្គ្រាម​ជា១ឆ្នាំមកនេះ ​កុមារ​អ៊ុយក្រែន​ ប្រមាណ​១៦០០០នាក់ ត្រូវ ​រុស្ស៊ី​ ចាប់​ជម្លៀស​យក​ទៅ​ទឹកដី​រុស្ស៊ី និងដែល​ក្នុង​នោះ មាន​ប្រហែលជា​១៤០នាក់​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​ជាក្មេង​កំព្រា។ ក្មេង​ខ្លះ​ត្រូវ​ដាក់​ឲ្យ​រស់នៅ​ក្នុង​មណ្ឌល​ និងខ្លះទៀត​ត្រូវ​ស្មុំ យកទៅ​ចិញ្ចឹម​តាម​ផ្ទះ​។​ នេះបើតាម​ស្នងការ​កុមារ​អ៊ុយក្រែន ផ្សាយ​នៅ​ ពាក់កណ្តាល​ខែ​មីនា៕​